Niet alleen voor kinderen is de scheiding van hun ouders ingrijpend. Ook bij de grootouders heeft een echtscheiding veel impact . Uit onderzoek van TNS NIPO blijkt dat voor 53% van de opa’s en oma’s het contact met hun kleinkinderen na een scheiding veranderd is omdat ze de kleinkinderen minder of soms helemaal niet meer zien. Meer dan 60% van de grootouders geeft aan dat zij meer rechten willen als het gaat over de omgang met hun kleinkinderen.
Het CDA heeft in maart 2015 een initiatiefnota ingediend die er voor moet zorgen dat grootouders bij een echtscheiding een omgangsregeling met hun kleinkinderen kunnen krijgen naar het voorbeeld van Belgie en Duitsland.
Volgens de huidige wetgeving kunnen grootouders de rechter om een omgangsregeling vragen als opa en oma een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de verzorging en opvoeding van het kind. Regelmatige bezoekjes met de ouders bij opa en oma en af en toe een logeerpartijtje is dus niet voldoende. De rechter kan het verzoek om een omgangsregeling afwijzen "vanwege het belang van het kind” wanneer de verzorgende ouder per sé niet wil dat er contact is tussen kind en grootouders en dat het kind behoefte heeft aan rust. Grootouders zijn daarom overgeleverd aan de goede wil van de ouders.
Het is belangrijk dat de ouders uit zichzelf inzien hoe waardevol het contact van hun kind met (beide) opa's en oma’s is. En dat in dit contact na de scheiding zo min mogelijk verandert.
De positieve invloed van grootouders
De rol van opa en oma mag niet onderschat worden. De scheiding van de ouders veroorzaakt immers al zoveel veranderingen voor de kinderen. Grootouders kunnen hun kleinkinderen een veilige en stabiele plek bieden. Een plek waar het leven gewoon door gaat en waar niet alles in duigen is gevallen. Een regelmatig contact kan ook veel betekenen als de kleinkinderen al wat groter zijn. Alleen al het feit dat opa of oma rustig de tijd heeft om te luisteren en belangstelling te tonen, kan wonderen doen.
Onderzoek wijst uit, dat als de grootouders de echtscheiding van hun kind in hoge mate aanvaarden, en ze verder hun gescheiden kind vooral emotioneel en financieel steunen, er meer kans is dat zowel het kind als het kleinkind de echtscheiding beter verwerkt én er zich beter aan aanpast.
Het gevaar van de invloed van grootouders
In enkele gevallen maken grootouders deel uit van de strijd van een (v)echtscheiding. Het verdriet van hun eigen kind raakt hun zo zeer dat ze partij gaan kiezen tegen de andere partner (ouder). In het ergste geval wordt er in bijzijn van de kinderen negatief gesproken over de andere ouder. Voor een kind is dat ingewikkeld omdat beide ouders voor hem of haar even belangrijk zijn. Wanneer een kind het gevoel krijgt te moeten kiezen tussen een van de ouders, ontstaat er een innerlijk conflict (loyaliteitsconflict) wat veel spanningen geeft. Een kind kan niet kiezen tussen de ouders. Een kind mag van allebei de ouders houden.....
TIPS voor grootouders
Begin niet over de scheiding van de ouders. Praat er alleen over als de kleinkinderen dit zelf initiëren. Blijf vooral luisteren en vraag waar de kinderen mee geholpen willen worden. Wees niet negatief over de ex-schoondochter of ex-schoonzoon. Laat de bezoeken en logeerpartijen precies zo verlopen zoals voor de scheiding. Dat geeft het meeste rust.
(april 2015)
