Om kinderen beter te kunnen beschermen wanneer hun ouders scheiden, moeten de ouders verplicht in therapie. Ook moeten zij, met hulp van een bemiddelaar, een ouderschapsplan opstellen. Het risico op een vechtscheiding, waarvan kinderen de dupe zijn, moet zo worden gereduceerd. Dat schrijft Kinderombudsman Marc Dullaert in een adviesrapport dat op 31 maart 2014 verscheen.
Naar schatting 16.000 kinderen verkeren momenteel in een situatie waarin zij ernstige last hebben van de scheiding van hun ouders. Jaarlijks komen daar 3500 kinderen bij. Dullaert wil met zijn rapport ouders aanspreken op hun verantwoordelijkheid om hun kinderen te beschermen. ,,Wat veel mensen zich niet realiseren is dat het betrekken van kinderen in een vechtscheiding een vorm van kindermishandeling is'', stelt hij.
Volgens de kinderombudsman is het van groot belang dat het kind tijdens en na de scheiding centraal gesteld wordt en vooral niet verdrinkt in juridische procedures. Het liefst helemaal geen juridische procedures die naar zijn zeggen ook nog eens gevoed worden door perverse prikkels, omdat advocaten per zitting betaald worden. In plaats van een juridische strijd te voeren is hij een groot pleiter voor het met elkaar aan tafel gaan zitten, Mediation dus.
In een uitgebreid rapport, dat is gemaakt na dat hij tientallen rechters, advocaten, mediators, ouders en kinderen heeft gesproken doet hij aanbevelingen voor een beter verloop van scheidingen. Dit rapport is vervolgens aangeboden aan de staatssecretaris van veiligheid en justitie Fred Teeven.
In het rapport doet de Kinderombudsman de volgende concrete aanbevelingen
Ten voorkomen van vechtscheidingen:
- Mediation wordt verplicht in een vroeg stadium; Alle ouders die uit elkaar gaan moeten zich laten begeleiden door een professional. Zij nemen hiervoor zelf het initiatief, en moeten dit aantonen bij de rechter als zij een verzoekschrift indienen. Ouders kunnen kiezen tussen scheidingsmediation of een traject overlegscheiden ( collorative divorce). Advocaten dienen in deze fase de ouders op dit traject te wijzen.
- Scheidingseducatie wordt verplicht in een vroeg stadium; Ouders dienen in een vroeg stadium gewezen te worden op hun verantwoordelijkheid en hun gezamenlijk gelang, namelijk het welzijn van hun kinderen. Wat de gevolgen van de een scheiding voor kinderen zijn en hoe ouders nadelige gevolgen kunnen voorkomen is kennis die door de professional die het eerst contact heeft met de ouders gegeven dient te worden.
- Het verplichte ouderschapsplan dient naast kwantitatieve aspecten ook kwalitatieve aspecten te bevatten en dient na een jaar geëvalueerd te worden.
Daarnaast heeft de ombudsman ook aanbevelingen gedaan voor vroegtijdige signalering en voor als de situatie al uit de hand is gelopen. Wat mij betreft gaat het te ver om die hier allemaal op te sommen. Het is aan ouders dat zij beseffen dat zij en zij alleen verantwoordelijk zijn voor het welzijn van hun kinderen. Dat was voor de scheiding zo en dat blijft na de scheiding ook zo. Dat het ouderschap na de scheiding door de ouders anders wordt ervaren door de scheiding is normaal. Het is echter aan diezelfde ouders om te beseffen dat de kinderen niet voor een scheiding kiezen en dat de ouders de belangrijke taak hebben de schade voor deze kinderen tot een minimum te beperken. Een mediator en eventueel de overheid kunnen hierin vanaf de zijlijn ondersteuning bieden. De ouders moeten het vervolgens zelf doen. Het komt goed!
(april 2014)